| Open brief aan de vaste Commissie voor Financiën |
Geachte commissieleden,
Op 30 juni 2022 vindt het commissiedebat Financiële markten - consumenten en dienstverlening plaats. Aan dit debat worden de vergaderpunten van het geannuleerde debat van 12 mei 2022 toegevoegd. Waaronder ook het debat over provisietransparantie voor particuliere schadeverzekeringen.
De huidige wettelijke regeling is gebaseerd op passieve transparantie. Inzet van de minister is om de provisie in de precontractuele fase, in nominale bedragen actief transparant te maken.
CFD, de grootste brancheorganisatie voor assurantie- en financieel advieskantoren in het midden- en kleinbedrijf, wil met dit schrijven belangrijke informatie delen, met u, en het ministerie van Financiën, als input voor dit debat.
In deze brief komt achtereenvolgens aan de orde:
1. Terugblik
2. Provisie, wat is het eigenlijk?
3. Voorbeeld van de gemiddelde nominale provisiebeloning?
4. Huidige wettelijke regeling passieve provisietransparantie
5. Verstoring van het gelijke speelveld
6. Het belang van de consument
7. Conclusie
1. Terugblik
De discussie over actieve provisietransparantie schadeverzekeringen is ontstaan tijdens de ‘evaluatie provisieverbod complexe financiële producten’. Tot verrassing van de adviesbranche, voegde de toenmalige minister van Financiën dit punt toe aan de agenda, op basis van eenzijdig AFM-onderzoek.
Inmiddels is deze toevoeging echter uitgegroeid tot een hoofdthema. Het is een gecreëerd probleem door de AFM, het Verbond van Verzekeraars (waarin online verzekeraars een zeer belangrijke stem hebben) en de Consumentenbond (die notabene zelf ook actief is in online verzekeringen).
Ondanks dit theoretische probleem heeft de adviesbranche zich bij aanvang meewerkend opgesteld. Onder leiding van ambtenaren van het ministerie van Financiën is de adviesbranche in gesprek gegaan, hoe we voor dit theoretische probleem een praktische oplossing zouden kunnen vinden. Uitgangspunten daarbij waren:
- Transparantie bevordert de dialoog tussen consument en aanbieders.
- Transparantie moet recht doen aan de consument.
- Transparantie mag niet leiden tot verstoring van het gelijke
speelveld tussen adviseurs en online verzekeraars.
Uit dit overleg heeft de toenmalige minister een breed gedragen voorstel aan de markt voorgelegd, waarin de klant geïnformeerd wordt over de gemiddeld ontvangen provisie per product (in procenten).
Tot verbazing van de hele adviesbranche wijzigde de minister het breed gedragen voorstel, na onderling overleg met de AFM en de Consumentenbond. De minister wenste nu in de precontractuele fase nominale transparantie (tot in 2 cijfers achter de komma).
2. Provisie, wat is het eigenlijk?
Provisie is de bruto winst die een zelfstandig verzekeringsadviseur ontvangt voor zijn dienstverlening en bedrijfsvoering. Deze bruto winst is een percentage van de verzekeringspremie en wordt door de verzekeraar na het innen van de premie overgemaakt via een rekening-courant verhouding.
Al decennia lang wordt een percentage tussen de 10% en maximaal 27,5% van de premie gehanteerd, afhankelijk van het verzekeringsproduct, de dienstverlening en het onderhoud daarvan.
3. Voorbeeld van de gemiddelde nominale provisiebeloning
De gemiddelde particuliere klant heeft ca. vier schadeverzekeringen. In onderstaande tabel een
voorbeeld van de premie per verzekering en de daarmee corresponderende provisie.
Uitgangspunten: Gezin met kinderen – huurwoning – auto (2015) 7 schadevrije jaren
| Verzekeringsproduct | Premie per maand | Provisie per maand | | Inboedel | € 8,20 | € 2,05 | | Aansprakelijkheid | € 6,15 | € 1,27 | | Ongevallen | € 6,89 | € 1,38 | | Auto (WA-Extra) | € 35,65 | € 5,35 |
4. Huidige wettelijke regeling passieve provisietransparantie
Voor schadeverzekeringen geldt een passieve vorm van provisietransparantie: de adviseur dient, wanneer de klant hier om vraagt, aan te geven hoeveel provisie hij van de verzekeraar ontvangt. In de dienstenwijzers van financieel adviseurs staat dit recht duidelijk vermeld. Door het goed functioneren van de schadeverzekeringsmarkt is er geen aanleiding om de huidige wettelijke regeling te wijzigen.
5. Verstoring van het gelijke speelveld
In het tussentijds aangepaste voorstel van de minister wenst deze, tot in 2 cijfers achter de komma, nominale beloningstransparantie van de adviseur. Daarentegen blijven de vele opslagen op de netto kostprijs voor online verzekeraars buiten beschouwing. Zij dienen slechts hun dienstverlening transparant te maken. Dit leidt tot een ongelijk speelveld in de distributie van schadeverzekeringen.
6. Het belang van de consument
De klant die zijn verzekeringen niet zelf kan- of wil regelen heeft behoefte aan advies en ondersteuning bij het afsluiten en onderhouden van zijn verzekeringen. De meeste consumenten ontbreekt het aan voldoende verzekeringskennis om verzekeringen af te sluiten en te beheren. Een verzekeringsadviseur is voor hen de deskundige die in staat is om een goed integraal advies te geven en naar de toekomst toe te beheren.
Bij online verzekeren blijft het advies altijd achterwege. Financiële schade door foutieve verzekeringsdekking of catastrofale hiaten in de dekking is dan niet uitgesloten.
In het huidige beloningssysteem is het verzekeringsadvies en de eindprijs leidend. Wanneer, zoals de minister wenst, de focus na het gegeven advies gericht wordt op de beloning van de adviseur, dan verschuift de aandacht van het gegeven advies op dat moment naar de beloning van de adviseur. Hierdoor ontstaat de reële situatie dat de klant afziet van diens verzekeringen en het eerder gegeven advies ''gratis'' meeneemt naar online verzekeraars.
Bij complexe financiële producten hebben we een soortgelijke ontwikkeling gezien. De focus op de prijs voor advies heeft de markten voor overlijdensrisicoverzekeringen, uitvaartverzekeringen, arbeidsongeschiktheidsverzekeringen, pensioenplanning en vermogensplanning compleet doen instorten. De politiek wenst dit niet te onderkennen en de gevolgen zijn dramatisch; steeds meer financiële problemen na overlijden of arbeidsongeschiktheid en/of een te laag pensioen.
7. Conclusie
Voor veel consumenten zijn verzekeringen abstract, ontbreekt het aan interesse en de kennis om passende verzekeringen af te sluiten en te beheren. Bij het doorvoeren van actieve transparantie dreigen consumenten zich slechter te gaan verzekeren en daardoor meer financieel risico te lopen.
De ervaringen in de adviesmarkt voor complexe financiële producten, hebben de afgelopen jaren duidelijk gemaakt dat de focus op de prijs van advies, heeft geleid tot marktverstoring en afname van advies. Nu dreigt zich voor de schadeverzekeringsmarkt hetzelfde scenario te gaan voltrekken.
In het licht van de huidige wettelijke regeling van passieve transparantie, de mogelijkheid van dagelijks opzegbare verzekeringscontracten en een sterk concurrerende markt, ziet CFD geen gegronde rechtvaardigingsgrond om de huidige regeling te wijzigen.
In het kader van het bovenstaande adviseert CFD de vaste Kamercommissie voor Financiën, om de huidige wettelijke regeling ongewijzigd te laten.
Voor een toelichting is CFD graag beschikbaar.
Met vriendelijke groet,
CFD
Edwin Herdink
voorzitter
|
|
|
|
|
|
|
CFD
Gooimeer 1
1411 DC NAARDEN
|
|
|
|
|
